Αριστερός καρδιακός καθετηριασμός (ή στεφανιογραφία):
Η στεφανιογραφία είναι μια εξέταση με την οποία σκιαγραφούνται οι στεφανιαίες αρτηρίες. Έτσι απεικονίζονται διάφορες παθολογικές καταστάσεις (αθηροσκλήρυνση, θρόμβωση, συγγενείς ανωμαλίες και σπασμός) και γίνεται εκτίμηση της σοβαρότητας αυτών.
Τεχνική: Η στεφανιογραφία είναι μια επεμβατική πράξη, η οποία απαιτεί κατά κανόνα εισαγωγή στο νοσοκομείο. Πραγματοποιείται στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων με τοπική αναισθησία και στη συνέχεια παρακέντηση της δεξιάς κερκιδικής αρτηρίας (αρτηρία που βρίσκεται στον καρπό). Διαμέσου ειδικών σωλήνων («θηκάρια») προωθούνται οι κατάλληλοι καθετήρες (εύκαμπτοι κοίλοι σωλήνες) μέχρι τη ρίζα της ανιούσης αορτής, όπου βρίσκονται τα στόμια των στεφανιαίων αρτηριών. Σε αυτά εγχύεται διαδοχικά το σκιαγραφικό υγρό, πάντα υπό ακτινοσκοπική παρακολούθηση.
Στη στεφανιογραφία μελετάται η μορφολογία και η ανατομία των στεφανιαίων αρτηριών, διαπιστώνονται τυχόν στενώσεις τους (η σοβαρότητα τους και η τοπογραφική θέση τους) και τυχόν παράπλευρη κυκλοφορία. Ελέγχεται επίσης η βατότητα των stent που έχουν ήδη τοποθετηθεί κατά το παρελθόν, αλλά και των μοσχευμάτων σε περίπτωση προηγηθείσας αορτοστεφανιαίας παράκαμψης.
Προετοιμασία: Ο ασθενής θα πρέπει να παραμείνει νηστικός 6-8 ώρες πριν από την επέμβαση. Μπορεί να λάβει κανονικά τα φάρμακά του. Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει να ρυθμίσουν τη λήψη των αντιδιαβητικών δισκίων ή αντίστοιχα τη λήψη ινσουλίνης σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό τους. Όσον αφορά ειδικότερα το αντιδιαβητικό δισκίο μετφορμίνη, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες, δεν απαιτείται η διακοπή του πριν από τη στεφανιογραφία. Συστήνεται όμως ο έλεγχος της νεφρικής λειτουργίας μετά την εξέταση και διακοπή του φαρμάκου σε περίπτωση επιδείνωσης της νεφρικής λειτουργίας.
Στην περίπτωση διαγνωστικής στεφανιογραφίας από την κερκιδική αρτηρία ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την ίδια μέρα. Συστήνεται όμως η αποφυγή της οδήγησης. Σε περίπτωση πρόσβασης από τη μηριαία αρτηρία (στο μηρό) ο ασθενής θα πρέπει να διανυκτερεύσει στο νοσοκομείο.
Επιπλοκές: Η πρόοδος της εμπειρίας των χειριστών και η βελτίωση της ποιότητας των υλικών έχουν ελαχιστοποιήσει τη συχνότητα των επιπλοκών, οι οποίες όμως εξακολουθούν να είναι υπαρκτές, αφού πρόκειται για μια επεμβατική εξέταση. Στις σοβαρότερες περιλαμβάνονται o θάνατος, το έμφραγμα, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η σοβαρή αιμορραγία.
Διαδερμική αγγειοπλαστική των στεφανιαίων αρτηριών (percutaneous coronary intervention).
Σε περίπτωση διαπίστωσης στενώσεων από τη διαγνωστική στεφανιογραφία μπορεί να ακολουθήσει στην ίδια συνεδρία η διόρθωσή τους με διαδερμική αγγειοπλαστική και εμφύτευση μεταλλικής επικαλυμμένης με φάρμακο ενδοπρόθεσης (stent). Τα αντίστοιχα υλικά προωθούνται μέσω κατάλληλων καθετήρων. Μετά την εμφύτευση stent όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να λάβουν δύο αντιθρομβωτικά φάρμακα για χρονικό διάστημα 3-12 μηνών, που προστατεύουν το stent από επαναστένωση ή απόφραξη.
Σε περίπτωση αγγειοπλαστικής ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο την ημέρα της επέμβασης και εξέρχεται την επομένη με οδηγίες.